Tìm Hiểu Về Hộp Số CVT Và AT: Nên Dùng Loại Hộp Số Nào?
Hộp số CVT và AT loại nào tốt hơn? Để tìm được câu trả lời cho câu hỏi này, các bạn hãy cùng KATA tìm hiểu về cấu tạo, vai trò và nguyên lý hoạt động của mỗi loại hộp số. Sau đó phân tích ưu nhược điểm của từng loại và chọn ra thiết bị phù hợp nhất!
Tìm hiểu chi tiết về hộp số CVT và AT
Thông tin tổng quan về hộp số CVT và AT
Để xác định được đâu là hộp số phù hợp với xe nhất, các bạn cần phải hiểu rõ về khái niệm hai loại hộp số CVT và AT và tìm ra những đặc điểm, nguyên lý hoạt động của từng loại.
Hộp số CVT
Hộp số biến thiên vô cấp (CVT) là loại hộp số tự động có khả năng điều chỉnh tỷ số truyền vô hạn, giúp chuyển số mượt mà và tiết kiệm nhiên liệu. Không có các cấp số như hộp số truyền thống, CVT ra đời vào năm 1958 khi hãng Daf của Hà Lan sản xuất nó cho ô tô, và đến nay, CVT trở thành loại hộp số tự động phổ biến thứ hai trên thị trường.
Cấu tạo: Khác với hộp số AT dựa trên các bánh răng, hộp số CVT không có bánh răng nào. Nó vận hành nhờ một hệ thống ròng rọc điều chỉnh được, kết nối với nhau bằng dây đai. Hệ thống gồm 3 thành phần chính: dây đai kim loại (hoặc cao su) chịu tải cao, một puli đầu vào gắn với trục động cơ và một puli đầu ra truyền động đến bánh xe.
Nguyên lý hoạt động: CVT dùng hai puli liên kết với dây đai. Khi xe tăng hay giảm tốc, các rãnh của puli sẽ thay đổi để điều chỉnh đường kính quay của dây đai, từ đó tạo ra tỷ số truyền khác nhau.
Nguyên lý và cấu tạo của hộp số CVT
Hộp số AT
Hộp số tự động (AT) được thiết kế để giảm bớt thao tác vận hành cho người lái. Hộp số này hoạt động nhờ các bánh răng hành tinh tạo ra các cấp số cho xe và đã xuất hiện trên thị trường ô tô từ năm 1940. Hiện nay, phần lớn các mẫu xe đều trang bị hộp số AT.
Cấu tạo: Hộp số AT gồm 3 phần chính: bộ phanh đai, bộ truyền bánh răng hành tinh và bộ ly hợp 3 mảnh. Trong đó, bộ truyền bánh răng hành tinh giữ vai trò quan trọng nhất.
Nguyên lý hoạt động: Hộp số AT sử dụng bộ biến mô thủy lực để ngắt và truyền chuyển động từ động cơ đến hộp số. Máy tính sẽ tự động tính toán và chọn tỷ số truyền phù hợp theo điều kiện vận hành.
Cấu tạo, nguyên lý hoạt động hộp số AT
So sánh ưu và nhược điểm hộp số CVT và AT
Mỗi một loại hộp số có những ưu điểm và nhược điểm riêng biệt. Do đó, để dễ dàng so sánh và đưa ra quyết định lựa chọn, bạn nên tham khảo những ưu nhược điểm về hộp số CVT và AT trong bảng dưới đây:
Hộp số CVT |
Hộp số AT |
|
Ưu điểm |
- Vận hành mượt mà, êm ái, loại bỏ hiện tượng giật cục khi chuyển số nhờ dải tỷ số truyền biến thiên liên tục. - Giảm độ ồn của động cơ, mang lại không gian yên tĩnh và giảm căng thẳng cho người lái. - Tiết kiệm nhiên liệu và giảm lượng khí thải nhờ động cơ hoạt động ở tốc độ vòng quay tối ưu. - Giảm hao hụt công suất động cơ, giúp động cơ vận hành với hiệu suất tốt nhất. - Cấu trúc gọn nhẹ, nguyên lý hoạt động đơn giản, ít gặp sự cố trong quá trình sử dụng. - Chi phí sản xuất thấp, giúp giảm giá thành và giá bán của xe. - Tiết kiệm chi phí bảo dưỡng và sửa chữa nhờ thiết kế đơn giản. - Thích ứng tốt với sự thay đổi trạng thái của xe khi tăng hoặc giảm ga, tránh hiện tượng “đuối số” khi xe giảm tốc, đặc biệt là khi leo dốc. - Khả năng tăng tốc nhanh và giảm thất thoát lực hiệu quả hơn so với hộp số tự động thông thường. |
- Với tính chất tự động, hộp số này mang đến trải nghiệm lái xe dễ dàng và thoải mái, đặc biệt là cho những người mới lái. Người lái chỉ cần khởi động xe, thắt dây an toàn, chuyển cần số sang vị trí D và bắt đầu di chuyển. Chân phải sẽ chỉ dùng để tăng giảm ga và phanh, trong khi hai tay chỉ cần điều khiển vô-lăng. - Hộp số tự động cũng rất tiện lợi khi lái xe trong khu vực đô thị đông đúc. Khác với hộp số sàn, nơi người lái cần tập trung cao độ để tránh tắt máy ở tốc độ thấp, hộp số tự động cho phép người lái thoải mái và tự tin hơn trong việc điều |
Nhược điểm |
- Cần thay dây đai định kỳ và thường xuyên. - Khả năng tăng tốc của xe thường kém hơn so với các hộp số thông thường, như hộp số ly hợp kép DCT. - Nếu không cẩn thận trong quá trình sử dụng, dây đai của hộp số CVT có thể bị trượt hoặc kéo giãn, ảnh hưởng đến tuổi thọ và hiệu suất hoạt động. - Không thể chịu đựng được động cơ có công suất và mô-men xoắn cao. - Cảm giác chuyển số không rõ ràng. - Có thể xảy ra hiện tượng trượt đai khi truyền công suất lớn. |
- Độ tiêu thụ nhiên liệu của hộp số tự động thường cao hơn so với hộp số sàn truyền thống, do hao hụt công suất xảy ra ở biến mô thủy lực. - Chi phí cho việc bảo trì, sửa chữa và thay thế cũng cao hơn, nhờ vào cấu trúc phức tạp của hệ thống này. |
So sánh ưu, nhược điểm hộp số CVT và AT
Hộp số CVT và AT nên dùng loại nào?
Việc so sánh giữa hộp số vô cấp CVT và hộp số tự động AT để xác định cái nào tốt hơn khá khó khăn. Thực tế, không có loại nào hoàn toàn vượt trội; mỗi loại đều có ưu điểm, nhược điểm và những điểm khác biệt riêng. Điều quan trọng là bạn cần chọn loại hộp số phù hợp với nhu cầu sử dụng của mình để tối ưu hóa hiệu suất vận hành.
-
Xe công suất nhỏ: Hộp số CVT sẽ là lựa chọn phù hợp vì khả năng biến thiên tỷ số truyền mượt mà, cùng với cấu trúc đơn giản và gọn nhẹ.
-
Xe công suất lớn: Hộp số AT là sự lựa chọn tốt hơn nhờ vào khả năng tăng tốc mạnh mẽ hơn.
Tuy nhiên, không thể nói rằng hộp số AT không êm ái. Nhiều dòng hộp số AT hiện nay có khả năng vận hành êm ái tương đương CVT, và thậm chí còn có độ bền cao hơn.
Thông thường, xe trang bị hộp số AT có giá cao hơn so với xe sử dụng CVT. Nếu nhu cầu của bạn chỉ là đi lại bình thường, CVT là một lựa chọn hợp lý và tiết kiệm. Ngược lại, nếu bạn cần xe để chở hàng hóa hoặc sử dụng với công suất lớn, hộp số AT sẽ là lựa chọn thích hợp hơn.
Nên dùng hộp số AT hay CVT?
Kết luận
Nhìn chung, hộp số CVT và AT đều có những ưu điểm và tính năng vượt trội riêng biệt. Chính vì vậy, bạn nên tham khảo thật kỹ bảng so sánh của KATA đã nhắc đến trong bài viết để chọn ra loại hộp số phù hợp nhất với chiếc xe của mình. Đừng quên theo dõi thêm những thông tin bổ ích liên quan tới hộp số xe ô tô trên trang chủ chính thức của KATA nhé!